Bir önceki yazımızda düzensiz ve menopoz sonrası kanamalardan bahsetmiştik. Menopoz sonrası rahimin içinden gelen anormal kanamaların %15-20’sinin rahim kanserinin belirtisi olacağından söz ettik. Bu şikayeti olan kişilerin, kesinlikle ihmal etmeden, bir uzmana başvurmaları gerekmektedir. Bununla beraber mutlaka ultrasonografi ile değerlendirilerek, gerekirse rahim içinden örnek alınması önemlidir. Zira bu örnek olmadan başlanacak olan herhangi bir ilaç tedavisi kesinlikle YANLIŞTIR…
Rahim kanserinin ilk belirtisi menopoz sonrası kanamalardır. Böyle bir kanamadan sonra tanı jinekolojik muayene ve sonrasında, gerek poliklinik şartlarında gerekse ameliyathanede, rahimin içinden parça alınması (endometrial biyopsi) ile konulur. Bu işlem yapılmadan MR, Tomografi ve bunun gibi görüntüleme yöntemleri asla bu tanıyı koydurmaz.
Biyopsi yapıldıktan sonra tanı olarak rahim kanseri (Endometrium) tanısı konulduğunda paniğe kapılmamak gerekir. Nedeni erken evre olma ihtimalinin yüksek olduğudur. Bunun için ultrasonografi veya MR evresi açısından yardımcı olabilir. Ancak yine de ameliyat olmadan evre söylemek mümkün değildir. Hastalığın gidişatı, ek tedavi gereksinimi olup olmaması ve beklenen yaşam süresi; hastalığın evresi (stage), derecesi (grade), tümörün tipi (endometrioid veya non-endometroid), büyüklüğü, lenf nodlarının tutulumuna göre söylenilebilir.
Pekala bunun tedavi şeması (algoritması) nedir?
Biyopsi sonucunda rahim kanseri gelen hastaların eğer anestezi almasında ve ameliyat olmasında sakıncalı bir durumu yoksa, acilen jinekolojik onkoloji ile ilgilenen bir hekime başvurması ve ameliyat olması gerekir. Ameliyat esnasında öncelikle karın açılıp içeriye bakılır ve içeride tümör yoksa rahim ve yumurtalıklar alınır (TAH+BSO). Ameliyat esnasında rahimin içi patolog tarafından açılır, tümörün tipi, derecesi, yaygınlığı, büyüklüğü hakkında cerraha bilgi verir. Eğer çok erken evre ise ameliyat tamamlanmış olur. Bunun haricindeki tüm durumlarda kasık ve karın bölgesindeki lenf bezleri temizlenir (pelvik ve paraaortik lenfadenektomi). Karın içerisinde başka bir yerde tümör yoksa operasyon sonlandırılır. Çıkartılan dokuların tamamı patolojiye gönderilir ve nihayi sonuç beklenir. Bu süre zarfında da hasta ameliyat sonrası nekahat dönemindedir. Yara iyileşme süreci tamamlanır. Patoloji sonucu geldikten sonra hastalığın evresi ve derecesi, tümörün özellikleri ve nereleri tuttuğu belli olur.
Erken evrelerde ek bir tedavi olan ışın tedavisi (radyoterapi) veya ilaç tedavisine (kemoterapi) ihtiyaç duyulmayabilirken; ilerlemiş evrelerde öncelikle radyoterapi olmak üzere, radyoterapiye ek olarak kemoterapi veya sadece kemoterapi uygulanması gerekebilir. Bu tedaviler bittikten sonra ilk 2 yıl 3 ayda bir, 3.yılda 4 ayda bir, 4. ve 5. Yıllarda 6 ayda bir kontrollere gitmek gerekir.